Việt Nam cần gì để trở thành trung tâm du lịch y tế thế hệ mới của Châu Á

Việt Nam đang đứng trước một cơ hội mang tính thế hệ để vươn lên thành một trung tâm du lịch y tế hàng đầu châu Á. Tuy nhiên, để hiện thực hóa tiềm năng to lớn này, việc chuyển đổi từ một điểm đến cung cấp các dịch vụ riêng lẻ, chi phí thấp thành một “hệ sinh thái chăm sóc sức khỏe toàn diện” là yêu cầu bắt buộc.

Bài viết này sẽ phân tích các lợi thế cạnh tranh cốt lõi, nhận diện những “điểm nghẽn” mang tính hệ thống và đề xuất một lộ trình hành động chiến lược dành cho các nhà đầu tư tiên phong, những người muốn kiến tạo và nắm bắt cơ hội trong thị trường đầy tiềm năng này.

I. Làn sóng tỷ đô và cuộc chạy đua của các “ông lớn” về DU LỊCH Y TẾ

Đối với bất kỳ quyết định đầu tư chiến lược nào, việc nhận diện dòng chảy vĩ mô của thị trường là yếu tố tiên quyết. Và trong lĩnh vực du lịch y tế, các con số đang vẽ nên một bức tranh tăng trưởng không thể thuyết phục hơn.

Theo báo cáo từ Viện Sức khỏe Toàn cầu (Global Wellness Institute), chỉ trong giai đoạn 2022 – 2023, du lịch chăm sóc sức khỏe tại châu Á đã tăng trưởng ấn tượng 28,4%, đạt tổng giá trị hơn 41 tỷ USD. Đến năm 2024, con số này đã tăng lên 58 tỷ USD và được kỳ vọng sẽ cán mốc 64 tỷ USD vào năm 2025. Xa hơn, đến năm 2034, ngành có thể đạt quy mô 135,5 tỷ USD với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) khoảng 8,7%.

Sự tăng trưởng bùng nổ này không phải là một tiềm năng xa vời, mà là một thực tế đã được chứng minh qua thành công của các quốc gia láng giềng, những người đã đi trước và định hình cuộc chơi:

Thái Lan: Được mệnh danh là “thủ phủ y tế và chăm sóc sức khỏe” của châu Á, Thái Lan đã thành công nhờ chiến lược quốc gia bài bản, biến các bệnh viện tư nhân (như Bumrungrad, Bangkok Hospital) thành những thương hiệu toàn cầu, với chất lượng được chứng nhận bởi các tổ chức uy tín như JCI.

Singapore: Tập trung vào phân khúc cao cấp nhất, Singapore cạnh tranh bằng công nghệ y học tiên tiến, chuyên môn hóa sâu và một môi trường pháp lý cực kỳ minh bạch, thu hút tệp khách hàng siêu giàu tìm kiếm các phương pháp điều trị phức tạp.

Hàn Quốc: Tận dụng thế mạnh về ngành công nghiệp làm đẹp, Hàn Quốc đã xây dựng một hệ sinh thái du lịch thẩm mỹ hoàn chỉnh, kết hợp giữa phẫu thuật, chăm sóc da và các sản phẩm văn hóa, giải trí.

Thành công của họ cho thấy một bài học chung: chiến thắng không đến từ các lợi thế đơn lẻ, mà từ việc xây dựng một hệ sinh thái đồng bộ và một thương hiệu quốc gia có định vị rõ ràng.

Trong bối cảnh đó, Việt Nam đang nổi lên như một ngôi sao mới đầy hứa hẹn. Như ông Mauro Gasparotti, Giám đốc Savills Hotels châu Á – Thái Bình Dương đã nhận định: các sản phẩm chăm sóc sức khỏe sẽ là “chìa khóa” giúp các nhà đầu tư bất động sản nghỉ dưỡng đa dạng hóa nguồn doanh thu và thu hút tệp khách hàng chất lượng cao. Và thực tế đang chứng minh cho nhận định này.

Với hơn 17,6 triệu lượt khách quốc tế và 100 triệu lượt khách nội địa trong năm 2024, sức hấp dẫn của du lịch Việt Nam là không thể bàn cãi. Vấn đề không còn là “liệu có cơ hội hay không”, mà là “làm thế nào để nắm bắt cơ hội một cách chiến lược nhất”.

II. Tiềm năng & lợi thế cạnh tranh cốt lõi của Việt Nam để trở thành trung tâm du lịch Y tế và sức khỏe

Để một quốc gia có thể trở thành trung tâm du lịch y tế và chăm sóc sức khỏe, việc sở hữu các “tài sản” nền tảng là yếu tố bắt buộc. Dưới lăng kính của nhà đầu tư, Việt Nam đang có trong tay một danh mục lợi thế cạnh tranh đa dạng, từ những yếu tố không thể sao chép của tự nhiên và văn hóa, đến năng lực y tế hiện đại đã được kiểm chứng.

1. Tài Nguyên thiên nhiên vượt trội:

Nền tảng của mọi hoạt động “Wellness” đến từ chính môi trường tự nhiên. Việt Nam được thiên nhiên ưu đãi với một hệ sinh thái “rừng vàng, biển bạc” cùng khí hậu ôn hòa, là điều kiện lý tưởng cho các hoạt động nghỉ dưỡng và phục hồi.

Quan trọng hơn, quốc gia còn sở hữu nhiều nguồn tài nguyên quý giá có thể khai thác trực tiếp cho trị liệu như hệ thống suối khoáng nóng trải dài khắp cả nước và những khu rừng nguyên sinh. Đây là những tài sản, nếu được đầu tư và khai thác bài bản, sẽ tạo ra những sản phẩm du lịch sức khỏe độc đáo.

2. Di sản Y học cổ truyền sâu đậm:

Với kho tàng hàng nghìn loại dược liệu và các phương pháp trị liệu độc đáo mang đậm bản sắc văn hóa như tắm lá thuốc của người Dao hay châm cứu, bấm huyệt, Việt Nam có khả năng xây dựng các chương trình chăm sóc sức khỏe toàn diện, mang lại những trải nghiệm chân thực. Đây chính là lợi thế cạnh tranh không thể sao chép, giúp định vị Việt Nam như một điểm đến “chữa lành từ gốc rễ”.

3. Văn hóa, Ẩm thực và Yếu tố Con người:

Trải nghiệm chữa lành không chỉ dừng lại ở các liệu trình y tế. Nó còn là sự tổng hòa của môi trường sống và văn hóa. Lối sống hài hòa, thuận tự nhiên của người Việt, nền ẩm thực phong phú có tính dưỡng sinh cao, và đặc biệt là sự thân thiện, hiếu khách của con người chính là những yếu tố “mềm” nhưng vô cùng quan trọng, góp phần tạo nên một không gian phục hồi trọn vẹn cho du khách.

4. Năng lực Y tế hiện đại đã được chứng minh:

Song song với các giá trị truyền thống, năng lực y tế hiện đại của Việt Nam đã có những bước tiến vượt bậc và được quốc tế công nhận.

Chất lượng chuyên môn: Nhiều bệnh viện lớn như Chợ Rẫy, Việt Đức, Bệnh viện Răng Hàm Mặt Trung ương… đã khẳng định được uy tín với đội ngũ y bác sĩ tay nghề cao, có khả năng thực hiện các kỹ thuật phức tạp ngang tầm khu vực, thụ tinh trong ống nghiệm, ghép tạng… phẫu thuật thẩm mỹ.

Lợi thế về chi phí: Đây vẫn là một “nam châm” cực kỳ mạnh mẽ. Chi phí cho các dịch vụ y tế tại Việt Nam vẫn còn thấp so với các quốc gia khác, trong khi chất lượng vẫn được đảm bảo.

5. Các lĩnh vực Y tế mũi nhọn – “cỗ máy” tạo dòng tiền:

Để một chiến lược đầu tư thành công, việc tập trung vào các lĩnh vực đã được thị trường kiểm chứng là vô cùng quan trọng. Dưới đây là những lĩnh vực đang dẫn dắt ngành du lịch y tế và chăm sóc sức khỏe Việt Nam:

Nha khoa: Thị trường nha khoa Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ, thu hút khoảng 100.000 du khách quốc tế mỗi năm, với nguồn thu từ du lịch nha khoa khoảng 3.500 tỷ đồng (khoảng 150 triệu USD) từ TP.HCM, theo báo cáo của Sở Du lịch thành phố Hồ Chí Minh. Và dự kiến nguồn thu sẽ đạt 5,50 tỷ đô la Mỹ vào năm 2030, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 4,75% (Báo cáo từ Researchandmarkets, 2024).

Phẫu thuật thẩm mỹ: Thị trường phẫu thuật thẩm mỹ Việt Nam đang tăng trưởng mạnh mẽ, dự kiến đạt quy mô hơn 2.4 tỷ USD vào năm 2025 với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm là 6,22% trong giai đoạn 2022 đến 2028 . Nhu cầu không chỉ đến từ thị trường nội địa mà còn từ cộng đồng Việt Kiều và du khách các nước lân cận. (ASDReports của Hà Lan)

Y học Cổ truyền: Dù chưa có con số thống kê chính xác về lượng khách du lịch, thị trường trong nước vẫn tăng trưởng ổn định với doanh thu từ các dịch vụ chữa bệnh và thảo dược ước đạt hàng nghìn tỷ đồng, tăng trưởng 10-12% hàng năm, cho thấy một nền tảng vững chắc và sự tin tưởng của người dân vào các phương pháp trị liệu này. (Trường Cao đẳng Y khoa Phạm Ngọc Thạch)

Khám sức khỏe tổng quát và Tầm soát : Với sự phát triển của các bệnh viện tư nhân chuẩn quốc tế, nhu cầu về các gói khám sức khỏe cao cấp đang bùng nổ. Nhiều doanh nghiệp và Việt Kiều lựa chọn Việt Nam để thực hiện các gói tầm soát sức khỏe định kỳ nhờ chi phí hợp lý và chất lượng dịch vụ ngày càng được nâng cao. (Tuổi trẻ)

Rõ ràng, Việt Nam sở hữu một danh mục tiềm năng đầy đủ và đa dạng để trở thành một thế lực trên bản đồ du lịch y tế và sức khỏe khu vực. Tuy nhiên, nếu cơ hội là rõ ràng và lợi thế cạnh tranh đã sẵn có, tại sao dòng vốn đầu tư lớn vẫn còn dè dặt và Việt Nam chưa thể tạo ra một cú bứt phá ngoạn mục như các quốc gia láng giềng?

Đâu là những rào cản, những diểm nghẽn mang tính hệ thống đang kìm hãm tiềm năng này? Và quan trọng hơn, làm thế nào để các nhà đầu tư tiên phong có thể biến những thách thức đó thành lợi thế cạnh tranh để kiến tạo giá trị? Phần 2 của bài viết không chỉ nhận diện những thách thức, mà còn cung cấp một lộ trình hành động chi tiết cho nhà đầu tư để kiến tạo nên những giá trị và mở khóa dòng lợi nhuận bền vững.

Đón đọc Phần 2: Giải pháp cho du lịch Y tế và sức khỏe : lộ trình biến thách thức thành cơ hội đầu tư.